Rehabilitacja po endoprotezoplastyce stawu biodrowego
Endoprotezoplastyka stawu biodrowego to zabieg chirurgiczny polegający na zastąpieniu uszkodzonego lub zużytego stawu biodrowego sztuczną protezą. Zabieg ten, jako jeden z najczęstszych zabiegów operacyjnych o charakterze ortopedycznym, ma na celu przynoszenie ulgi pacjentom cierpiącym na przewlekły ból i ograniczoną ruchomość tego stawu. Dla powrotu pacjenta do sprawności po tej operacji niezbędna jest systematyczna i odpowiednio prowadzona rehabilitacja po zabiegu endoprotezy stawu biodrowego.
Na czym polega endoprotezoplastyka stawu biodrowego i kiedy się ją wykonuje?
W czasie operacji endoprotezoplastyki stawu biodrowego chirurg usuwa uszkodzone części stawu biodrowego, które mogą obejmować głowę kości udowej oraz panewkę, a następnie w miejsce usuniętych elementów wstawiana jest sztuczna proteza składająca się z dwóch głównych komponentów – części udowej w formie metalowego trzpienia osadzonego w kości udowej i głowy protezy zastępującej naturalną głowę kości udowej oraz z części panewkowej czyli miseczki zastępującej naturalną panewkę. Celem zabiegu jest przywrócenie normalnego funkcjonowania stawu biodrowego, eliminując ból i poprawiając ruchomość, co znacząco poprawia jakość życia pacjenta. Zabieg ten wykonuje się najczęściej w sytuacjach, gdy inne formy leczenia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, a ból oraz ograniczenia w ruchomości znacząco wpływają na codzienne życie pacjenta. Do najczęstszych wskazań do wykonania tego zabiegu należą choroba zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów oraz złamania szyjki kości udowej.
Endoprotezoplastyka stawu biodrowego to zabieg, który może znacząco poprawić jakość życia pacjentów cierpiących na ciężkie uszkodzenia stawu biodrowego. Jest to operacja skomplikowana, ale skuteczna, przeprowadzana głównie w przypadku zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej, złamań oraz innych poważnych schorzeń stawu biodrowego. Decyzja o wykonaniu zabiegu powinna być podjęta po dokładnej ocenie stanu zdrowia pacjenta oraz rozważeniu wszystkich możliwych opcji leczenia, a po operacji niezbędna jest rekonwalescencja po wymianie stawu biodrowego i odpowiedni program rehabilitacji po endoprotezie stawu biodrowego.
Chcesz dowiedzieć się więcej?
Skontaktuj się z nami
Rehabilitacja po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego – na czym polega?
Endoprotezoplastyka stawu biodrowego to poważny zabieg chirurgiczny, a kluczowym elementem powrotu po nim do pełnej sprawności jest odpowiednia rehabilitacja po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego. Ważnym etapem, który wpływa na powodzenie zabiegu, a przede wszystkim na powrót do sprawności jest przygotowanie przedoperacyjne, które obejmuje poprawę ogólnej sprawności fizycznej, ale także wzmocnienie mięśni obręczy biodrowej i kończyn dolnych, redukcję przykurczy w stawie biodrowym i naukę poruszania się o kulach. Istotne jest także dostosowanie mieszkania i organizacja opieki na czas po powrocie ze szpitala, kiedy rehabilitacja po endoprotezie biodra dopiero zaczyna być prowadzona, a jej efekty są uzyskiwane małymi kroczkami.
Rehabilitacja po zabiegu endoprotezy stawu biodrowego to kompleksowy proces, który obejmuje ćwiczenia fizyczne, edukację pacjenta oraz stopniowe przywracanie pełnej funkcji stawu. Wykonywane ćwiczenia mają na celu poprawę zakresu ruchu, siły mięśniowej i stabilności stawu biodrowego. Regularna rehabilitacja zmniejsza ryzyko powikłań, takich jak zakrzepy, przykurcze mięśniowe czy infekcje. Niezwykle istotna jest też edukacja pacjenta, który musi nauczyć się bezpiecznego wykonywania codziennych czynności i unikać ruchów, które mogłyby uszkodzić nowy staw.
W pierwszych dniach po operacji pacjent przebywając jeszcze w szpitalu uczy się wykonywania podstawowych ćwiczeń oddechowych, które pomagają zapobiegać powikłaniom oddechowym, jak również prostych ruchów nogą. Następnie wspólnie z fizjoterapeutą pacjent zaczyna wstawać z łóżka i uczy się chodzić przy użyciu chodzika, a później kul, stopniowo zwiększając obciążenie operowanej nogi, w miarę jak pacjent nabiera pewności siebie i siły. Fizjoterapeuta określa też i uczy pacjenta, jakie ćwiczenia po endoprotezie biodra ma wykonywać po powrocie do domu.
Po powrocie ze szpitala pacjent kontynuuje rehabilitację w domu bądź ośrodku rehabilitacyjnym, gdzie rehabilitacja po endoprotezie stawu biodrowego jest bardziej intensywna i z możliwością skorzystania ze specjalistycznego nowoczesnego sprzętu. Rehabilitacja po wstawieniu endoprotezy stawu biodrowego uwzględnia regularne ćwiczenia na poprawę siły mięśniowej, równowagi oraz zwiększenie zakresu ruchu w stawie biodrowym. Zajęcia w ośrodku mogą też obejmować terapię manualną oraz ćwiczenia na specjalistycznym sprzęcie. Zalecane jest wykonywanie ćwiczeń izometrycznych w pozycji leżącej na plecach takich, jak zaciąganie palców i stóp w górę, wciskanie pięt w materac, dociskanie ud do klina, napinanie pośladków czy dociskanie łokci do materaca, jak również ćwiczeń czynnych wykonywanych samodzielnie lub z pomocą fizjoterapeuty. Najczęściej zalecane są ćwiczenia po wymianie stawu biodrowego polegające na zgięciu nogi operowanej, przesuwając ją piętą po materacu, podnoszenie prostej nogi oraz przesuwanie nogi operowanej w bok po materacu. Początkowo wykonuje się przynajmniej pięć powtórzeń, stopniowo zwiększając ich ilość do trzydziestu, powtarzając serie kilka razy dziennie.
Wraz z upływem czasu i postępami pacjenta w powrocie do sprawności, podejmowane są codzienne czynności, takie jak chodzenie po schodach, wstawanie z krzesła czy wykonywanie lekkich prac domowych. Wskazane są również ćwiczenia po endoprotezie biodra wzmacniające mięśnie nóg, pośladków i pleców, które wspierają nowy staw biodrowy. Najlepsze efekty dają indywidualne ćwiczenia z fizjoterapeutą, wykonywanie treningu chodu na bieżni, ćwiczeń równoważnych i na rowerze stacjonarnym. Wskazane są również specjalistyczne zabiegi fizykoterapeutyczne oraz terapia tkanek miękkich.
Co jeszcze trzeba wiedzieć o rekonwalescencji i rehabilitacji po operacji endoprotezoplastyki stawu biodrowego?
Zaleca się również kontrolowanie masy ciała, aby zbytnio nie obciążać endoprotezy. Pacjenci muszą również unikać zginania nogi w stawie biodrowym pod kątem większym niż 90 stopni, zakładania nogi na nogę oraz rotowania operowanej kończyny. W pierwszych tygodniach po operacji pacjent powinien poruszać się z pomocą balkonika bądź kul, nie obciążając przy tym operowanej nogi w stopniu większym niż 30% ciężaru ciała, a dodatkowo wchodząc po schodach, najpierw stawiając zdrową nogę, a przy schodzeniu najpierw kule, a potem nogę operowaną.
To, jak długo trwa rehabilitacja po endoprotezie stawu biodrowego, jest kwestią indywidualną. Rehabilitacja po wymianie stawu biodrowego jest niewątpliwie kluczowa dla powrotu do pełnej sprawności. Wymaga ona systematyczności, cierpliwości i współpracy z fizjoterapeutą dla osiągnięcia najlepszych możliwych rezultatów. Unikanie nadmiernego obciążania stawu oraz wykonywanie odpowiednich ćwiczeń przyczyniają się do szybkiego powrotu do normalnego życia i cieszenia się jego pełnią bez bólu.
